مشکلات بهداشتی بعد از سوانح طبیعی سوهانی بر روان حادثه دیدگان
بروز مشکلات بهداشتی به علت کمبود زیرساخت های حمایتی فوری در هنگام بروز سوانح طبیعی، از مواردی است که در حوادث مختلف بخصوص زلزله تا مدت ها حادثه دیدگان را با مسائل جسمی و روانی مختلف درگیر می سازد.
چهار سال از زلزله ۷.۳ ریشتری سرپل ذهاب می گذرد، زلزله ای که در ساعت ۲۱ و ۴۸ دقیقه و ۱۶ ثانیه شامگاه یکشنبه ۲۱ آبان سال ۹۶ در چند ثانیه ۶۲۰ نفر را به کام مرگ فرو برد و سبب مصدوم شدن ۱۲ هزار و ۳۸۶ نفر شد.
در زمان حاضر خیلی از صاحبنظران بر این عقیده اند که در حوزه پر اهمیت مدیریت بحران باید بر اقدامات پیشگیرانه و پیشگیری از وقوع سوانح تاکید بیشتری بشود. حوادث طبیعی، غیرطبیعی و انسان ساخت، مخاطرات دوره ای، تهدیدات جدید، حجم گسترده خسارات وارده و افزایش درجه صدمه پذیری جامعه همگی دال بر آن است که در پیش گرفتن سیاست جلوگیری از سوانح فاجعه بار امری ناگزیر و اجتناب ناپذیر بوده و باید در دستور کار جامعه و مدیریت بحران و سوانح قرار گیرد.
این روزها مردم در سرتاسر جهان هر روزه با وقایعی روبرو می شوند که منجر به مرگ، آسیب، تخریب اموال و اختلال در فعالیتهای روزانه می شوند. این تجارب ناخوشایند معروف به حوادث، سوانح و بحران هایی هستند که اثرات نامطلوبی بر افراد، گروه ها، جوامع و ملت ها دارند. هر کدام از این وقایع احتیاج به اقداماتی از جانب دولت، سازمان های غیردولتی، شاهدان و حتی خود صدمه دیدگان دارد.
مهسا بشیری روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، عنوان کرد: بعد از وقوع سوانح، مردم منطقه سانحه دیده ناچارند مدتی در سرپناه های اضطراری و موقت زندگی کنند و تأمین سرویس بهداشتی همچون ملزومات زندگی در این سرپناه هاست که کمتر مورد توجه قرار می گیرد؛ به نحوی که جامعه صدمه دیده با مشکلات بسیاری در این حوزه مواجه می شوند.
وی افزود: عدم دسترسی مناسب به سرویس بهداشتی به دلیل تخریب ناشی از سانحه و عدم تأمین بموقع آن می تواند منجر به بیماری های عفونی مختلف در مردم بخصوص زنان و کودکان شود. همینطور امکان دارد مردم در معرض بیماری های دیگری مانند سنگ کلیه و موارد مشابه قرار گیرند. علاوه بر این، نتایج روانی بسیاری ازجمله استرس و اضطراب امکان دارد به دنبال داشته باشد.
مدیر گروه بازسازی و بازتوانی بعد از سوانح پژوهشکده سوانح طبیعی توضیح داد: در زلزله سال ۱۳۹۶ سرپل ذهاب متولی تأمین سرویس بهداشتی در دوره اسکان موقت مشخص نبود و این امر مشکلات زیادی برای مردم در منطقه بوجود آورده بود؛ مردم از امکانات اولیه زندگی محروم بودند و مشکلات بهداشتی گوناگونی در سطح شهر سرپل ذهاب بوجود آمده بود. البته این مورد به تدریج تا حدی رفع شد و بعد از یک سال می توانم بگویم اغلب مردم دسترسی مناسبی به سرویس بهداشتی داشتند، چون که تعداد زیادی تأمین شده بود، اما مسائل دیگری همچنان وجود داشت.
بشیری اظهار داشت: در زلزله مورد اشاره در روستاها مشکل چندانی وجود نداشت؛ مردم از سرویس بهداشتی خانه های تخریب شده استفاده می کردند یا با مصالحی که در دسترسشان بود سرویسهای بهداشتی موقتی درست کرده بودند؛ چون که دفع فاضلاب با حفر چاه امکان پذیر بود. اما در شهر سرپل ذهاب این مورد تا مدت ها به یک معضل تبدیل گشته بود. سرویس بهداشتی خانه ها یا تخریب شده بود یا با عنایت به اسکان خیلی از مردم در فضاهای خالی موجود در شهر به دور از خانه هایشان، امکان استفاده از سرویس بهداشتی منازلشان نبود.
وی خاطرنشان کرد: در بعضی موارد که اسکان موقت در پارک ها راه اندازی شده بود، از سرویس بهداشتی های موجود استفاده می شد، اما تعداد آنها بسیار محدود بود. چون که سرویس بهداشتی موجود در پارک ها جهت استفاده مداوم این تعداد جمعیت آماده سازی نشده بود و علاوه بر کم بودن تعدادشان، دائم با مشکلاتی از قبیل خرابی مواجه می شدند. البته برخی مردم هم خودشان مبادرت به ساخت سرویسهای بهداشتی موقت کرده بودند اما در شهر مبحث دفع فاضلاب و تأمین آب به آسانی میسر نبود.
مدیر گروه بازسازی و بازتوانی بعد از سوانح پژوهشکده سوانح طبیعی اضافه کرد: بنیاد مسکن که مسئولیت بازسازی خانه های مردم و تأمین اسکان موقت را بر عهده داشت، بعد از مدتی نسبت به تأمین سرویس بهداشتی اقدام نمود. سازمان های دیگری هم چندین چشمه کانکس تأمین کردند اما عمده کانکس های سرویس بهداشتی توسط بنیاد مسکن تأمین و توزیع شد. علاوه بر این، خیلی از خیرین و سازمان های مردم نهاد هم نسبت به تأمین سرویس بهداشتی و ارسال به منطقه اقدام نمودند.
وی اظهار داشت: توزیع کانکس سرویس بهداشتی در سرپل ذهاب چندان هم بدون مشکل نبود. به دلیل تحویل کانکس های سرویس بهداشتی به خود مردم در پاره ای از موارد، کانکس ها در جاهایی راه اندازی شدند که امکان دفع بهداشتی فاضلاب نبود. به همین علت برخی مورد استفاده قرار نگرفتند و برخی هم دفع فاضلابشان باعث آلودگی در محیط شد. یادم هست در مجاورت برخی قسمت های رودخانه های شهر، آلودگی بسیار زیاد بود.
بشیری عنوان کرد: مورد دیگر این بود که تعداد کانکس های سرویس بهداشتی توزیع شده محدود بود اما برخی افراد به رغم اینکه به نمایندگی از جانب عده ای از مردم کانکس را تحویل گرفته بودند، آنرا شخصی کرده و تنها خودشان استفاده می کردند و اجازه استفاده به سایرین نمی دادند. این مورد سبب درگیری هایی در میان مردم هم شده بود.
وی اضافه کرد: مشکلات سرویسهای بهداشتی به همین ختم نشده بود. سرویس بهداشتی ساکنین مسکن مهر شهید شیرودی که در زمینی نزدیک به خانه هایشان در کانکس زندگی می کردند، در بعضی قسمت ها چنان دور از کانکس های مسکونی بود که زنان و کودکان بخصوص شب ها از استفاده از سرویس بهداشتی ترس داشتند. همین مبحث سبب می شد که زنان و کودکان کمتر از سرویس بهداشتی استفاده کنند و این مورد خود مشکلات جسمی برای آنها به دنبال داشت.
مدیر گروه بازسازی و بازتوانی بعد از سوانح پژوهشکده سوانح طبیعی خاطرنشان کرد: همینطور دوری از محل سکونت مردم منجر به اتفاقاتی همچون دزدی شیرآلات، دستگیره ها و روشنایی سرویسهای بهداشتی شده بود. این مورد کاملا مشهود بود و بارها سرویس بهداشتی به علت نداشتن چراغ یا شیرآلات قابل استفاده نیست.
وی اظهار داشت: علاوه بر این، خیلی از ساکنان سرپل ذهاب به دلیل استفاده مداوم از سرویس بهداشتی عمومی به انواع عفونت ها گرفتار شده بودند.
بشیری اعلام نمود: مبحث دیگری که به کرات دیده می شد، ارتفاع گرفتن سرویسهای بهداشتی از سطح زمین بود. برای اینکه لوله های آب و فاضلاب به سادگی برای سرویسهای بهداشتی تأمین شود، به ناچار لوله ها از زیر کانکس ها رد می شد و خود سرویس ها از زمین فاصله می گرفت و فکری برای این مورد نشده بود و خیلی وقت ها خود مردم با سنگ و بلوک پله ای برای ورود به سرویس ساخته بودند که رفت وآمد را برای سالمندان و کودکان دشوار می کرد.
وی اضافه کرد: اگر بخواهم جمع بندی داشته باشم، سرویس بهداشتی یکی از مهم ترین اولویت های جوامع صدمه دیده بعد از سوانح است که نه تنها از بعد جسمی، بلکه از بعد روانی هم بسیار روی مردم اثرگذار بوده اما کمتر در مورد آن صحبت شده است.
منبع: مینی كامپیوتر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب